کرج

کرج
جمعیت شهر کرج
کرج جمعیت این شهر 1،592،4592 تن میباشد. این شهر چهارمین کلانشهر پر جمعیت ایران و بیست و دومین کلانشهر پر جمعیت خاور میانه میباشد. مرکز استان البرز میباشد. کرج در کوهپایه های البرز مرکزی با وسعت 160 کیلومتر مربع قرار دارد. کرج تا قبل از 1389 جزو استان تهران بود. با تشکیل استان البرز کرج نیز بعنوان مرکز استان البرز قرار گرفت.
چرا کرج مورد توجه قرار گرفت؟
کرج بدلیل موقعیت اقتصادی، موقعیت جغرافیایی، وجود شهرک های صنعتی و نزدیکی به کلانشهر تهران، بسیار مورد توجه قرار گرفته است و طی سالیان اخیر مهاجر پذیر بوده است. لقب این شهر ” ایران کوچک ” بوده است.
جمعیت شهر به نسبت دیگر شهرهای ایران جوانتر است، زیرا افزایش 7/4 درصدی رشد جمعیت را داسته اشت.
نام شهر کرج
بر اساس گویش دیرینه کرجی، نام شهر  از واژه کاوک به معنی ” میان تهی ” نشآت گرفته است. به همین دلیل کرج میان دره واقع شده است. ریشه ی دیگر این لفظ از واژه ” کراج ” است با پیشینه ی تاریخی آن در تپه آتشگاه، کوه های کلاک، قلعه دختر شهرستانک و قلعه اشتهارد ( که در روزهای تابستان برای خبررسانی و دیده بانی استفاده میشد. )
نام کرج از واژه کوه رج ( محلی که در آن کوههای ردیف شده دارد و در جای دیگری واژه اکراج به معنی بانگ و فریاد میباشد.)
در فرهنگ نفیسی، معنی دیگر کرج، گوی، گریبان، چاک شکاف آمده و آن رودخانه ایست که در کوههای شمال غربی ری جاری میشده است. این رودخانه به شهریار و ساوجبلاغ میرفته است. کرج نام دهی است که در کنار این رودخانه بوده و پادشاهان قاجار در آن منطقه بناها و قصرهای زیبا ساخته بودند. در برخی کتب آمده که لفظ کرج از واژه ” کرژ ” به معنی کوهپایه است.
دوران باستان و تاریخچه شهر کرج
آثار باقی مانده در عهد باستان و دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان در این منطقه گواه این است که این منطقه دارای تمدن زیادی است.
کرج در زمانی بخشی از مازندران، و زمانی قسمتی از ری بوده است. گاها از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب میشد. تا قبل از حمله مغول ها، کاروان ها بیشتر از راه سگز آباد و شهریار به سمت ری در تردد بودند. بعد از این زمان راه قزوین-کرج-ری اهمیت بیشتری پیدا کرد. این شهر در دوران صفوی از اهمیت بالایی برخوردار شد بدلیل قرار گرفتن بر سر راه تهران-قزوین-تبریز، البته ساخت کاروانسرا، پل، قله های ایجاد شده در این امر بی تاثیر نبود. در سده ی 4و7 ه.ق از این شهر بعنوان یکی از روستاهای ری نام برده شده است.
در کتاب معروف حمدالله مستوفی، کن و کرج از ولایت های تابع طالقان برشمرده شده است. در زمان صفویه، زمانی که تهران محل فرمانروایی بود، این شهر از اهمیت بالایی برخوردار بود. احتمال میرود تاریخ کاروانسرای صفوی کرج به این زمان برگردد.
زمان قاجار
در زمان قاجار علی الخصوص ناصرالدین شاه و فتحعلی شاه قاجار، کرج بدلیل مجاورت با پایتخت وقرار داشتن بر سر راه ارتباطی سلطانیه وتبریز مورد توجه سلیمان میرزا بود و در نهایت کاخ سلیمانیه را در این مکان ساخت. در طول مدت این زمان، سپاهیان زیادی از این منطقه عبور میکردند و نوشته های زیادی از خود به یادگار میگذاشتند. ( کرج مسیر اصلی تهران-قزوین بوده است.)
زمان پهلوی
در کتابی که توسط حسینعلی رزم آرا با نام “فرهنگ جغرافیای ایران” نوشته شده است. از این شهر اینگونه یاد میکند : ” کرج شهری است کوچک بر سر راه شوسه تهران به قزوین که در 39 کیلومتری باختر تهران و 101 کیلومتری خاور قزوین واقع است. در دامنه رودخانه کرج، با آب وهوایی معتدل و سردسیر است. حدود 50،000 سکنه دارد که فارسی زبان و شیعه هستند. آب این شهر از رودخانه کرج تامین میشود. این شهر در گدشته دهی بیش نبوده است. پس از احداث راه و شوسه و موسسات کشاورزی آباد شده. ”
کرج در زمان پس از انقلاب اسلامی
بعد از انقلاب اسلامی ایران، هروزه این شهر به سرعت رو به گسترش بود. تا جاییکه حال این شهر به یک کلانشهر بزرگ با پیشرفتهای چشمگیر و قابل تاملی تبدیل شده است. این شهر دارای امکانات رفاهی، تفریحی، اقتصادی، علمی، بهداشتی و خیلی از مسایل دیگر میباشد. همین امر این شهر را دوست داشتنی تر کرده است تا روز به روز مهاجر پذیرتر باشد.
تاریخ گسترش
در ابتدا کرج حدود خیابان کشاورز و مصبح، روستایی از بخش ساوجبلاغ تهران بود. مراکز اداری در آن دوره در تهران، برغان، کردان و هشتگرد بوده است. چندی بعد این شهر از توابع استان تهران شد. جالب است بدانی که این نطقه بسایر کوچک خیلی سریع از دوران روستا و شهر گذشت و به منطقه بسیار وسیعی تبدیل شد، امروزه این شهر به یک کلانشهر بزرگ تبدیل شده است.
بعد از انقلاب اسلامی، چنان سرعت رشد جمعیت و پیشرفت شرایط اقتصادی و فرهنگی در این شهر اوج گرفت که این شهر با سرعت چشمگیری به یک کلانشهر تبدیل شد.ّ
روستاهای کن، شمیران، ساوجبلاغ و شهریار در ایام گذشته جزئی از این شهر بودند.
کرج در گذشته شامل مناطقی همچون :
– کلاک
– سرجوب
– حصار
– وسیه
– باغ پیر
– بیلقان
– حسین آباد بیلقان
– علی آباد پرگیرک
– تپه مراد آباد
– بیدستان
– دشت ویان
– جوادآباد
– نهر رستم
– دره دروا
– حسن آباد
– حاجی آباد
– صوفی آباد
– وهرجرد ( ورگرد )
– دلمبر
– حیدرآباد
– میان جاده
– شنبه دژ
– نوزمین
– سیاه کلان
– کسین
– کارخانه قند
– گلشهر
– مهرویلا
– مهرشهر
– حسین آباد
– پیشاهنگی
– گلدشت
– جو مرد آباد
– سرحد آباد
– آسیاب برجی
– سرآسیاب
– ده کرج
– حسین آباد
– راه آهن
– شهر صنعتی
– اطراف امامزاده طاهر و امامزاده حسن
– باغ فلاحت بوده است.

از سال 1389 به بعد این شهر با سه شهرستان دیگر در حوزه استان البرز قرار گرفت.
موقعیت جغرافیایی شهر کرج
این شهر در 36 کیلومتری استان تهران واقع شده است. این شهر از سمت شمال به چالوس، از سمت شرق به تهران، از سمت جنوب به شهریار و از قسمت غرب به شهرستان ساوجبلاغ و شهرستان اشتهارد میرسد.
طول جغرافیایی :
51 درجه و 0 دقیقه و 30 ثانیه خاوری
عرض جغرافیایی :
35 درجه و 48 دقیقه و 45 ثانیه شمالی
ارتفاع از سطح دریا :
1،297 متر
فاصله با استان تهران :
36 کیلومتری شمال غربی تهران
مساحت :
175،4 کیلومتر مربع
حریم :
178،9 کیلومتر مربع
مرکز شهرستان کرج میباشد.
در ابتدا یک فرمانداری برای این شهر با جمعیتی حدود 35 هزار نفر و البته وسعت 5،830 کیلومتر مربع در نظر گرفته شد. با مرور زمان، گسترش جمعیت، گسترش وسعت این منطقه، شهرستان های طالقان ، ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد و فردیس از شهرستان این شهر جدا و هر یک به یک شهرستان ارتقا یافتند. اما کماکان این شهر بعنوان مرکز شهرستان  به شمار میاید.

مرکز استان البرز کرج می باشد، این شهر یکی از کلان شهرهای ایران می باشد که چهارمین شهر بزرگ ایران و بیست و دومین کلانشهر پرجمعیت در خاور میانه محسوب می شود. این شهر بدلیل اینکه در دامنه ی رشته کوه البرز واقع شده است وشهری کوهپایه ای است. این شهر در ارتفاع 1300 متر بالاتر از سظح دریا قرار گرفته است و بهمین دلیل دارای آب و هوایی بسیار مطبوع است.

کرج دومین شهر دارای قطار شهری است که از تهران به کرج و هشتگرد مسیر دارد.
تصاویر زیبای کرج
نقشه کرج در گوگل مپ

نقشه هوایی کرج
مسیر تهران به کرج 

جمعیت شهر کرج
جمعیت شهر کرج برابر یک میلیون و پانصد و نود و دو هزار و چهارصد و نود و دو نفر در سرشماری سال 1395 بوده است که با توجه به جمعیتی که در حومه شهر ساکن هستند به حدود دو میلیون نفر میرسد.

کوچکترین استان ایران استان البرز است و نامش برگرفته شده از مرتفع ترین رشته کوه های ایران با مساحت پنج هزار و صد و بیست و پنج کیلومتر مربع، که این مقدار کمتر از نیم درصد از وسعت کشور را اختصاص داده است.

جمعیت این شهر نسبت به دیگر شهرهای ایران جوانتر و از بالاترین میزان رشد موالید و زاد و ولد به حساب می آید. و در میان دیگر کلان شهرهای ایران بالاترین درصد رشد جمعیترا دارد که سالانه 3.14 درصد.

این شهر بعد از تهران بزرگترین شهر مهاجرپذیر درایران است که  به  همین خاطر لقب ایران کوچک گرفته است.
لقب کرج “ایران کوچک”
نام 
بر اساس زبان کهن ، نام کرج از واژه کاوک بمعنی “میان تهی” به خاز این که کرج میان دره واقع شده است گرفته شده. همچنین گفته ی دیگری  است که نام کرج از واژه ی کوه رج به معنی محلی که کوه های ردیف شده دارد. همچنین مورد دیگراشاره شده از واژه ی اکراج به معنی بانگ و فریاد است.و همینطور  بدلیل های مختلف دیگری می باشد …
پیشینه کرج
آثار باقی مانده در عهد باستان و دوران حکومت اشکانیان، ساسانیان و هخامنشیان در این منطقه منطقه نشان می دهد که در روزگاران قدیم کرج از تمدن پیشرفته ای برخوردار بوده است.
جغرافیا و موقعیت کرج
در 36 کیلومتری غربی استان تهران و در کرانه ی غربی رود کرج و در دامنه ی جنوبی رشته کوه البرز قرار گرفته است.
آب و هوای کرج
کرج تحت تاثیر ارتفاعات البرز و دره ی چالوس و رودخانه ی کرج  آب و هوای مطبوع و خنک و مرطوبی  دارد.
مردم شناسی کرج
53% فارس

30% آذری

7.2% کرد

5% مازندرانی و گیلک

4.1% لر

0.9% عرب

0.3% سایر
زبان یا گویش مردم کرج
زبان مردم کرج فارسی و گویششان کرجی است.
مکان‌های تاریخی، فرهنگی

چنار حصار
۸۰۰ ساله

تپه‌های امامزاده احمد و محمود
دوره اسلامی

مسجد هلجرد
دوره قاجار

مسجد جامع
دوره قاجار

کاروانسرای کندوان
دوره قاجار

کاروانسرای شاه عباسی
دوره صفوی

قبرستان قدیمی
دوره صفوی

آهنین راه و پل سنگی
دوره اسلامی

درخت سرو کهن
۱۳۰۰ ساله

تپه (آق تپه) مهرشهر
باستانی

تپه مرد آباد ماهدشت
باستانی

حمام حیدر آباد
صفویه

جاذبه‌های گردشگری

جاده کرج – چالوس،
روستای برغان
دریاچه سد طالقان
باغات طالقان
روستای آغشت
رودخانه کرجدهکده واریان
آتشکده تخت رستم
کاخ سلیمانیه واقع در دانشکده کشاورزی
حمام تاریخی مصباح
غار یخ‌مراد
دره پل خواب
روستای وینه (کرج)
آبشار آدران
دهکده آبی پارس
موزه تاریخ طبیعی کرج
پارک خانواده کرج با امکانات ورزشی و تفریحی
پارک تنیس
باغات جهانشهر
مسیر کوهنوردی عظیمیه
کوه باغستان
پیست موتور کراس حصارک
 باغ سیب مهرشهر،
کاخ مروارید (شمس)،
روستای تاریخی آتشگاه
باغ لاله‌های گچسر
کاروانسرای شاه‌عباسی،
کاخ ناصرالدین شاهی
شهرستانک،
پل تاریخی کرج،
پارک خانواده جهانشهر و
امامزاده طاهر
مجموعه سد امیرکبیر،
امکانات ورزش‌های آبی از جمله قایق‌سواری، اسکی روی آب، ماهیگیری
پیست اسکی دیزین
پیست اسکی خور
روستای آتشگاه
باغ سیب مهرشهر
دره ارنگه

مشاهیر کرج
کیمیا علیزاده: قهرمان المپیک
محله ها

حصارک بالا
حصارک
جهانشهر
عظیمیه
مهرشهر
گوهردشت
آسیاب برجی
حاجی‌آباد
حصار
حیدرآباد
مرکز شهر (دشت ویان)
شاهین‌ویلا
محمدشهر
سرحدآباد
کیانمهر
سرجوی
آق‌تپه
مشکین دشت
گلشهر
باغستان
باغستان غربی
بنیاد
پیک
مصباح
ساسانی (شهید صدوقی)
شهرک بعثت
شهرک مهندس زراعی
شهرک استاندارد
چهارراه طالقانی
حصارک پایین
رزکان
واریان‌شهر
نوروزآباد
شیخ‌آباد
ولدآباد
اتحاد
شهرک استادان
زورآباد
اصفهانی‌ها
اکبرآباد
اوقافی
المهدی
محله بهار
جوادآباد
چهارصد دستگاه
حسن‌آباد
حسین‌آباد
حصار بالا
خیابان فردوسی
دهقان‌ویلا
دولت‌آباد
رزکان نو
یزدیها
سهرابیه
شهرک ۱۱۰
جعفرآباد (جعفریه)
شهرک امام خمینی
شهرک امام رضا
شهرک پیشاهنگی
شهرک گلدشت
شهرک جهازی‌ها
شهرک خاتم‌الانبیاء
شهرک ذوب آهن
شهرک شاهد
شهرک شهید رستمی
شهرک شهید مطهری
شهرک شیخ سعدی
شهرک فرهنگیان
شهرک نگارستان
شهرک وحدت
شهرک یاس
شکرآباد
شهرک ناز
مهرویلا
نوروزآباد
همت‌آباد
وسیه
وهرجرد
شهرک طالقانی
بنیاد(۳۵۰ متری)
شهرک ظفر
کوهپایه
شهرک احسانی نژاد
شهرک کوثر
شهرک بذر و نهال
قزلحصار
قلمستان
کوی امامیه
پیک نیلوفر ۱۸
کوی مهر
کوی بنفشه
کوی شقایق
کوی قائم
کوی کارمندان جنوبی
کوی کارمندان شمالی
کوی مدرس
کوی ولی‌عصر
شهرک آسمان
شهرک بهارستان
رستاخیز

مراکز خرید

مرکز خرید مهستان
بازار بزرگ  (کرج مال)
مرکز خرید مهستان
مرکز خرید پارسیان
مرکز خرید برج آموت
مرکز خرید برج میلاد
مرکز خرید برج طالقانی
مجتمع تجاری البرزبل سنتر
مجتمع تجاری ملاصدرا
مجتمع تجاری آراکس
مجتمع تجاری گوهران
مجتمع تجاری بهارستان
مجتمع تجاری نیستان
مجتمع تجاری نیکامال
مجتمع تجاری اکومال
مجتمع تجاری البرزمال
مجتمع تجاری آرین‌مال
مجتمع تجاری مهرگان
مجتمع تجاری مرکزی
مجتمع تجاری یادمان
مرکز خرید چچلاس
مرکز خرید رویال
مرکز تجاری ساویز
مرکز خرید تکسا
مرکز خرید آراد
مجتمع الماس شهر
مرکز خرید گلستان
مرکز خرید رامین
مرکز خرید مهرشهر
مرکز خرید مبنا
مرکز خرید مجموعه زندگی
مرکز خرید البرز
مجتمع تجاری تخصصی البرز
مجتمع تجاری پارس مهر
بازار موبایل
بازار بزرگ آزادی
پاساژ نریمانی
پاساژ آرمین
پاساژ عزیزی
پاساژ پیروز
پاساژ رضا
پاساژ گوهر